Melkveehouders worden opgezadeld met steeds weer nieuwe voorschriften. Eisen waar de bedrijfsvoering aan moet voldoen. Is het niet de overheid die met de regelmaat van de klok nieuwe veranderende regelgeving bedenkt, dan is het wel weer de zuivelfabriek die nieuwe voorschriften in het leven roept. Voorschriften die veel van een melkveehouder eisen, zowel qua investeringen als qua arbeidsinspanning. Alles voor een plus op de melkprijs, zo wordt gezegd.
Regels die ondertussen als een molensteen om de nek van de sector hangen en zwaar op de schouders van de melkveehouders rusten.
CONO-boeren: voor ons is de maat vol
De steeds verdergaande regelgeving roept bij boeren weerstand op. Temeer nu de melkprijzen zich sinds jaar en dag op hetzelfde niveau bewegen. Alle extra inspanningen en investeringen, die de verstikkende regelgeving van een boer verlangt, vertalen zich niet in een hogere, kostendekkende melkprijs. Een aantal CONO-boeren heeft zich verenigd en de bijstand ingeroepen van Te Biesebeek Advocaten in Zwolle. Bijstand welke er niet op is gericht om zich te keren tegen CONO maar wel om haar besluiten te laten toetsen op rechtvaardigheid en rechtmatigheid.
Uitbreiding duurzaamheidsprogramma
De uitbreiding van het duurzaamheidsprogramma van CONO met het programma ‘Belonen op resultaat’ was voor deze club boeren, die zich zelf de ‘kritische CONO-boeren’ noemt, de bekende druppel die de emmer deed overlopen. Dit programma geeft een veehouder recht op een plus op de melkprijs, € 0,75 per 100 kg., als men voldoet aan een 18-tal voorschriften. Regels die zien op het voergebruik, energieverbruik, gewasbescherming, graslandgebruik, natuurbeheer, gebruik van glyfosaat, kalversterfte, levensduur rundvee etc. Een groot aantal regels waar een individuele melkveehouder niet altijd aan kan voldoen, óók al zou hij dat willen. Maar ook regels die niets van doen hebben met de melkproductie of de kwaliteit van de te leveren melk.
VLOG
In 2020 dienen alle leden-melkveehouders van CONO de melk GMO-vrij te produceren. Ook deze verplichting stuit bij een groep boeren op bezwaren. Geen keuzevrijheid, onvoldoende tegenprestatie maar ook het gegeven dat dit naar hun mening niet van invloed is op melkkwaliteit. ‘Het zijn regels die niet tot stand komen ter verbetering van kwaliteit en veiligheid van de melk maar op basis van emoties en imago’, aldus één van de melkveehouders.
Bezwaren zijn veelzijdig en uiteenlopend
De bezwaren tegen de voortschrijdende regelgeving zijn veelzijdig en vaak ook van persoonlijke aard. Veel gehoorde bezwaren, niet alleen inhoudelijk van aard maar ook gericht tegen de wijze waarop de regels de boeren worden opgedrongen, zijn de volgende:
- ‘We zijn geen baas meer in eigen stal, we worden betutteld’
- ‘Tijdens de ledenvergadering wordt ons de mond gesnoerd en de regels worden ons gepresenteerd als voldongen feiten: als leden hebben wij niks meer te vertellen’
- ‘CONO probeert een uniforme melkstroom te creëren, maar geen enkel bedrijf is gelijk
- ‘Veel voorschriften hebben niets van doen met de melkproductie of de kwaliteit van de melk
- ‘Er wordt van ons een onevenredige investering, arbeidsinspanning en administratieve last verlangd, zonder dat wij daarvoor worden beloond’
- ‘Waar houdt het op: men bedenkt elke keer wat nieuws en bestaande regels worden weer gewijzigd’
- ‘Waar nu een keuzevrijheid is, wordt het straks een verplichting: vandaag is er niks, morgen bedenkt men een regel en overmorgen is het verplicht’
- ‘Waar nu een regel nog een plus op de melkprijs oplevert, is de regel straks standaard en valt de plus onder de reguliere, basis melkprijs’
- ‘Er is een wedloop gaande tussen de zuivelverwerkende organisaties: wie is in staat om de meeste vooruitstrevende regels te bedenken?’
Daarnaast speelt een toenemende angst ook een rol. Angst onder leden-veehouders dat, als zij in de toekomst niet meer kunnen voldoen aan strenge regelgeving, de coöperatie hierin aanleiding vindt om hen de deur te wijzen en het lidmaatschap te beëindigen. En dit terwijl men al decennia lang trouw aan de fabriek levert en lid is geworden op een moment dat van enige knellende regelgeving nog geen sprake was.
Voor de ‘kritische CONO-boeren’ is de maat nu vol en de grens bereikt. ‘Tot hier en niet verder’ aldus één van de bezwaarmakers. Deze melkveehouders hebben er voor gekozen om niet alles meer klakkeloos te slikken maar om in opstand te komen tegen de steeds verdergaande regelbrij in de sector.
Proces
Een achttal CONO-melkveehouders hebben de handen ineen geslagen en de bijstand ingeroepen van advocaat Dinant te Biesebeek, inmiddels in de zuivelsector bekend van onder meer de collectieve procedures tegen Bel Leerdammer en DOC Kaas. Inmiddels is CONO in der minne verzocht om aanpassing van haar beleid. Nu CONO er vooralsnog geen blijk van heeft gegeven om terug te komen op haar besluitvormingsproces, hebben deze melkveehouders Te Biesebeek verzocht om de rechtsgeldigheid en rechtmatigheid van de gewraakte besluiten van de Raad van Bestuur van CONO door een rechter te laten toetsen en om de verantwoordelijkheid weer terug te brengen daar waar het hoort: bij de boeren.
Inzet van de procedure zal in het bijzonder, doch niet uitsluitend, zijn:
- De verdeling van rol, taak en verantwoordelijkheden van de Algemene Ledenvergadering (alle leden) versus die van de Raad van Bestuur;
- De vraagstelling of de zuivelverwerkende industrie steeds verdergaande bovenwettelijke regelgeving mag vaststellen terwijl de inkomstenpositie van de steeds afhankelijker wordende melkveehouder niet verbetert;
- De vraagstelling of er sprake is van oneerlijke handelspraktijken in de agrarische sector waarvoor op Europees niveau regels zijn vastgesteld.
- De vraagstelling of de voorschriften niet een uitvloeisel zijn van onderling op elkaar afgestemd marktgedrag in de zuivelverwerkende industrie, hetgeen in strijd is met het mededingingsrecht.
Naar verwachting zal de procedure eind oktober worden ingeleid met een aan CONO te betekenen dagvaarding. Geïnteresseerde leden-melkveehouders kunnen zich nog bij deze groep kritische melkveehouders aansluiten.
Informatie
Voor meer (achtergrond)informatie kan contact worden opgenomen met mr. Dinant te Biesebeek van Te Biesebeek Advocaten in Zwolle, telefoonnummer: 038 – 422 30 20. Bij hem kunnen ook gegevens worden opgevraagd van de betreffende melkveehouders, zodat zij ook persoonlijk kunnen toelichten dat én waarom zij zich niet kunnen verenigen met het door CONO gevoerde beleid.
Lees meer: