Wat is het verschil tussen pluraliteit van schuldenaars en schuldeisers? En wanneer komen deze situaties voor in de praktijk? U leest het in deze blog.
Schuldenaars en schuldeisers
Van pluraliteit van schuldenaars wordt gesproken als een prestatie door twee of meer schuldenaars verschuldigd is. In geval van pluraliteit van schuldenaars geldt als hoofdregel dat de schuldenaars ieder voor een gelijk deel verbonden zijn. Dit is anders wanneer uit wet, gewoonte of rechtshandeling voortvloeit dat zij voor ongelijke delen of hoofdelijk verbonden zijn.
Als een prestatie aan twee of meer schuldeisers verschuldigd is, wordt gesproken van pluraliteit van schuldeisers. Bij pluraliteit van schuldeisers geldt dezelfde hoofdregel als bij pluraliteit van schuldenaars: ieder van de schuldeisers heeft een vorderingsrecht voor een gelijk deel. Dit is weer anders wanneer uit wet, gewoonte of rechtshandeling voortvloeit dat de prestatie hun voor ongelijke delen toekomt of dat zij gezamenlijk één vorderingsrecht hebben.
Schuldenaars & hoofdelijke aansprakelijkheid
Is de prestatie ondeelbaar of vloeit uit wet, gewoonte of rechtshandeling voort dat de schuldenaars ten aanzien van eenzelfde schuld ieder voor het geheel aansprakelijk zijn, dan zijn zij hoofdelijk verbonden. Bij hoofdelijke aansprakelijkheid jegens de schuldeiser of schuldeisers kan ieder van de schuldenaars worden aangesproken op nakoming voor het geheel.
Soms staat in de wet of sprake is van hoofdelijke aansprakelijkheid (bijvoorbeeld in geval van een gezamenlijke opdracht of een in groepsverband plegen van een onrechtmatige daad). En soms volgt dit weer uit jurisprudentie (bijvoorbeeld in geval van contractuele medehuur). Hoofdelijke aansprakelijkheid kan ook gewoon overeengekomen worden.
Schuldeisers: gezamenlijk vorderingsrecht
Indien de prestatie ondeelbaar is of indien het recht op de prestatie in een gemeenschap valt, hebben de schuldeisers gezamenlijk één vorderingsrecht. Een verplichting om iets te geven of iets te doen is een voorbeeld van een ondeelbare prestatie. Schuldeisers die gezamenlijk een vorderingsrecht hebben, zijn deelgenoten in een gemeenschap.
Een schuldeiser/deelgenoot van een gemeenschappelijk vorderingsrecht is zelfstandig bevoegd om handelingen te verrichten die dienen tot gewoon onderhoud of behoud van dat recht. Voor het overige geschiedt het beheer (hieronder wordt verstaan: alle handelingen die voor de normale exploitatie van het goed dienstig kunnen zijn, alsook het aannemen van aan de gemeenschap verschuldigde prestaties, bijvoorbeeld het innen van de vordering) door de schuldeisers/deelgenoten gezamenlijk. De schuldeisers/deelgenoten kunnen in afwijking van het voorgaande overeenkomen dat ieder van hen zelfstandig mag handelen.
De verplichting om gezamenlijk op te treden gaat niet op wanneer een handeling (bijvoorbeeld het innen van de vordering) niet kan worden uitgesteld. In dat geval kan de schuldeiser/deelgenoot weer zelfstandig handelen.
In de wet is verder bepaald dat (indien niet anders is overeengekomen) iedere schuldeiser/deelgenoot bevoegd is tot het instellen van een rechtsvordering en het indienen van een verzoekschrift ter verkrijging van een rechterlijke uitspraak ten behoeve van de gemeenschap. Dit betekent nog niet dat een schuldeiser/deelgenoot zelfstandig kan vorderen dat een gezamenlijk vorderingsrecht aan hem moet worden voldaan.
Praktijk
In de (rechts)praktijk komen regelmatig situaties voor waarin sprake is van pluraliteit van schuldenaars en/of pluraliteit van schuldeisers. Van belang is om te weten hoe in die situaties moet worden omgegaan met rechten en verplichtingen. Kan dit alleen of moet in gezamenlijkheid worden opgetreden? Te Biesebeek Advocaten in Zwolle kan u hierin met raad en daad bijstaan. Voor vragen en/of informatie hierover kunt u vrijblijvend contact opnemen via 038 – 4223020 of info@tebiesebeek.nl.